Жобаның жалпы қаржысы: 64 587 028.34 тг   Жоба жетекшісі: Ермаханов Бағлан Өмірзақұлы

Идентификаторлар:

• Researcher ID: HKM- 8113-2023
• ORCID: https://orcid.org/0000-0003-1203-2280
• Scopus Author ID: 57224457417

Тақырыптың өзектілігі: Еліміздің жоғары оқу орындарында (бұдан әрі ЖОО) білім алып жатқан «Дене шынықтыру және спорт» білім беру бағдарламасы білімгерлерінің салауатты өмір салтын (WHOQOL-BREF) KАZ негізінде қалыптастыру мәселесі қазіргі заман қажеттілігін түсінуге әкелді. Қазірге дейін елімізде салауатты өмір салтын ұстану деңгейін анықтаушы шкаланың болмауы, салауатты өмір салтын қалыптастыру бағытында жүргізілген зерттеу жұмыстарының жеткіліксіздігі, аталмыш ұғым жайлы түсініктің аздығы, халықтың өмір сүру сапасы мен өмір сүру жасының төмендігі, ұсынылған жобаны жүзеге асыруға негіз болып отыр.

Технологияның дамуы мен индустрияландырудың өсуімен қатар, транспорт түрінің көбеюі, күнделікті өмірде қимыл-қозғалыстың азаюы, компьютерлер мен теледидарды пайдаланудың кең таралуы және технологиялық құралдарға бөлінген уақыттың артуы өмір сапасына оң әсер еткенімен, физикалық күш пен қозғалысқа кері әсерін тигізуде.

Бұл мәселе мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың 2021 жылға 21 қыркүйектегі «Халық бірлігі және жүйелі реформалар – ел өркендеуінің берік негізі» атты Қазақстан халқына Жолдауында «Денсаулық кепілі – дене шынықтыру. Жұрттың және балалардың спортпен шұғылдануына жағдай жасалуы қажет екенін тағы да қайталап айтамын», - деп халықтың денсаулығын жақсартып, салауатты өмір салтын ұстануда дене шынықтырудың маңыздылығын айтқан болатын.

Зерттеудің өзекті мәселелеріне байланысты методологиялық, психологиялық- педагогикалық, социологиялық әдебиеттер мен ресми құжаттарды талдау және зерттеу, байқау, әңгімелесу, сауалнама жүргізу, зерттеу нәтижелерін математикалық талдау арқылы өңдеу және қорытындылау жасалады.

Тақырыптың мақсаты: Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы салауатты өмір салты шкаласы туралы зерттеулерді сараптап, Қазақстанның спорт саласындағы ерекшеліктерін ескеріп, зерттеулер жүргізу. Жоба аясында сауалнамалар жүргізу. 6В01405

- «Дене шынықтыру және спорт» білім беру бағдарламасы білімгерлері арасында сынамалар алып, (WHOQOL-BREF) KАZ шкаласын еліміздің спорт саласына енгізу және салауатты өмір салты үлгісін (моделін) құру.

Күтілетін және қол жеткізілген нәтижелер: Ғылыми жобаны іске асыру барысында ЖОО-ның 6В01405 - «Дене шынықтыру және спорт» білім беру бағдарламасы білімгерлерінің денсаулық, әлеуметтік, психологиялық, физикалық жағдайы мен қоғамдық ортаға бейімділігі анықталып, ғылыми негізделген ұсынымдардың нәтижелігі артады. Алынған нәтижелерді пән оқытушылары мен жаттықтырушылар кәсіби деңгейде пайдаланады.

Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы салауатты өмір салты шкаласы туралы халықаралық деңгейде зерттеулер жүргізу кезінде Франция, Канада, Малайзия, Бразилия, Голландия, Қытай, Италия, Түркия және басқа да елдерде жүргізілген зерттеулерді сараптап, салыстырмалы түрде ерекшеліктері анықталады.

Қазақстан Республикасының Оқу-ағарту министрлігі «Ұлттық ғылыми практикалық дене тәрбиесі орталығы» РМҚК, Қазақ спорт және туризм академиясы

«Жаттықтырушылардың жоғары мектебімен» бірлестікте біліктілік курсы ұйымдастырылады. Түркия Республикасының Анкара қаласындағы «Гази университеті спорттағы қабілет, жылдамдық, жаттығу және зерттеу» (Gazi Üniversitesi Sporda Yetenek ve Performans Uygulama ve Araştırma Merkezi) орталығында анализдік талдау жұмыстары

және Беларусия Республикасы РЖМИ-да біліктілік жетілдіріледі, тәжірибе алмасады. Сонымен қатар, білімгерлердің салауатты өмір салтын ұстану деңгейін анықтау және арттыру үшін арнайы мобильді қосымша (салауатты өмір салты, бұдан әрі SosApp) дайындалады.

Зерттеу тобының мүшелері:

2023/2024 жылғы күнтізбелік жоспарға сәйкес жарияланған жұмыстардың тізімі

1. Ермаханов Б., Данияров Т. «Жоғары оқу орны білімгерлері арасында салауатты өмір салты шкаласын (WHOQOL-BREF-KAZ) қолданысқа ендіру» // Абай Атындағы Қазақ Ұлттық Педагогикалық Университеті Хабаршысы «Педагогика ғылымдары» сериясына №3(79),2023. 235-246 бб. https://doi.org/10.51889/2959-5762.2023.79.3.020

2. Б. Ермаханов, Б. Мухамеджанов, А. Исаев, Т. Данияров, М. Исаев / Жоғары оқу орны білімгерлерінің салауатты өмір салтын қалыптастыруды ((WHOQOL-BREF) kaz) көрсеткіштері негізінде талдау// «Қазақстан Республикасы Ұлттық Ғылым Академиясы»