![]() |
Жобаның жалпы қаржысы: 70 504 115.8 тг
Жоба жетекшісі: Б.С.Сиздиков |
Идентификаторлар:
Тақырыптың өзектілігі: Кәзіргі таңда Келес өзені арнасының жылжуына байланысты Күлтөбе қалашығының цитаделі бұзылуда. Ескерткіштің бір бөлігін өзен шайып, тарихи-мәдени мұрамыз жойылуда. Жайық, Сырдария өзендері бойындағы Сарайшық, Сортөбе ескеркіштері секілді табиғат салдардан бұзылу қаупі бар Күлтөбе қалашығында зерттеулерді қолға алып, тарихи-мәдени мұрамыз сақтап, келешек ұрпаққа аманат етіп қалдыруымыз бүгінгі күннің басты мәселелердің бірі болып табылады.
Жобаны іске асыру барысында Күлтөбе қалашығын табиғи апаттан сақтап, Келес өңіріндегі қалалық мәдениеттің қалыптасу кезеңін анықтауға, қала халқының материалдық және рихани мәдеиетін нақтылауға мүмкіндік береді. Жоба табысты іске асырылған жағдайда Қазақстан археологиясының дамуына, тарихта ортақ шешімін таппаған мәселелерінің шешілуіне, ұлттық мәдеиетімізбен ұлттық санамыздың одан әрі дамуына үлес қосады. Бұл "Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру", бағдарламасында көрініс тапқан - қазақ халқының объективті тарихын жазудағы басты міндеттердің бірі.
Жоба аясында атқарылатын жұмыстар Қазақстан Республикасының әлеуметтік- экономикалық даму мақсаттары үшін өзекті, себебі Қазақстан археологиясы мәселелерінің теориялық және практикалық әзірлемелерін әрі қарай дамыту үшін, Қазақстанның ежелгі және ортағасырлық тұрғындарының мұрасын қайта жаңартуға жол ашатын жаңа деректер алынады.
Тақырыптың мақсаты: Ежелгі Күлтөбе қалашығының қалыптасу, даму және құлдырау кезеңдерін, мәдени қабаттарын, жасын, қорғаныс жүйесін және тұрғын үй кешендердің жоспарын анықтау, өңірдегі байырғы тұрғындардың шаруашылығының түрлерін нақтылау мақсатында зерттеу жүргізу. Келес өңіріндегі ежелгі қалалық мәдениеттің қалыптасу кезеңі жайында құнды деректер жинақтап, ғылыми айналымға енгізу және ежелгі қала тарихын дәріптеу.
Күтілетін және қол жеткізілген нәтижелер: Қалашықтың тарихи топографиясы, орналасуы, ежелге суландыру жүйелері мен егістік алқаптары, қорғаныс жүйесі, қалашықтың құрлымы жайында жаңа деректер алынады. Ежелгі Күлтөбе қалашығының мәдени қабаттары, жасы, қалыптасу, даму және құлдырау кезеңдері, қорғаныс жүйесінің және тұрғын үй кешендердің жоспары, қалашықтың құрылысы мен функцияналдық ерекшеліктері туралы жаңа деректер алу. Тұрғын үй кешендерінің, фортификация жүйесінің планиграфиясы туралы жаңа деректер алынады, бұл ежелгі қалалық орталықтардың ерекшеліктері жайлы түсінігімізді айтарлықтай кеңейтеді. Кезеңдер бойынша қала халқының шаруашылығының түрлері, қолға үйреткен және аңшылық барысында аулаған жанура түрлері анықталатын болады. Күлтөбе қалашығының Келес өңіріндегі қалалық мәдениеттің қалыптасуындағы маңызы мен рөлі анықталады және оның мемлекетіміздің тарихи қалыптасуына қосқан үлесі туралы жаңа деректер алынатын болады.
№ | Аты-жөні | Scopus Author ID | Researche r ID | ORCID | Жобадағы қызметі |
1 | СиздиковБагдаулет Сапарбайевич, PhD, доцент | 57210560635 | GZM- 0163-2022 | ORCID 0000-0001- 8115-5810 | Жоба жетекшісі |
2 | Кожа Мухтар Баһадырұлы, т.ғ.д. | 56258049100 |
| ORCID ID: https://orcid.or g/ 0000-0003- 0131-1591 | Жетекші ғылыми қызметкер |
3 | Гурсой Музаффер, PhD, доцент | 57221107944 | GZL- 9997-2022 | ORCID 0000- 0003-1042- 5697 | Жетекші ғылыми қызметкер |
4 | ЖетібаевКөпжасар Мұстафаұлы, т.ғ.к., профессор | 55927576900 |
|
| Жетекші ғылыми қызметкер |
5 | БахтыбаевМэлс Маратович, PhD доктор | 56258332300 |
|
| Аға ғылыми қызметкер |
6 | Мургабаев Сагынбай Серикбаевич, магистр, PhD доктор | 56658749100 |
|
| Аға ғылыми қызметкер |
7 | Сералиев Али Алимбекович, PhD докторант | 58103055400 |
| ORCID ID: https://orcid.or g/ 0000-0003- 0131-1591 | Аға ғылыми қызметкер |
8 | Малдыбекова Лаззат Джумагуловна | 56658736600 |
| ORCID ID: https://orcid.or g/ 0000-0002- 7154-4350 | Аға ғылыми қызметкер |
9 | Амантуров Маралбек Касымбекович |
|
| ORCID ID: https://orcid.or g/ 0000-0002- 1781-1155 | Аға ғылыми қызметкер |
10 | Базарбаев Канат Калдыбекович, PhD, доцент | 55330051100 |
|
| Аға ғылыми қызметкер |
11 | БайтанаевБауыржан Абишевич, т.ғ.д., академик | 57205562975 |
| Аға ғылыми қызметкер | |
12 | Абдурахманова Эьзаза Айбекқызы, магистрант |
|
|
| Аға ғылыми қызметкер |
2023/2024/2025 жылғы күнтізбелік жоспарға сәйкес жарияланған жұмыстардың тізімі
Scopus базасына кіретін журнал | ||
1 | Sizdikov B.S., Baitanayev B.A., Gursoy М., M.M. Bakhtybayev, Zhetibayev K.М., Seraliyev A.A. Ritual ceramic dishes of the kauynshy culture (based on the city of Kultobe) // Поволжская Археология. №3.(53), 2025. Процентиль 54, квартиль 2. (мақала қабылданды). |
|
ҚР БҒМ БҒСҚК ұсынған журналдарда | ||
1 | B.S. Sizdikov, М. Gursoy, M.M. Bakhtybayev, K.М. Zhetibayev. Result of archaeological research work, conducted in the ancient settlement of Kultobe in 2023 // Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлыттық университеті Хабаршысы «Тарих» сериясы, №2 (113) 2024. 234-244 бб. https://doi.org/10.26577/JH.2024.v113i2-020 |
|
2 | М. Gursoy, B.S. Sizdikov, M.M. Bakhtybayev. Absolute dating of the mound №12 at the Myntobe burial ground // Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлыттық университеті Хабаршысы «Тарих» сериясы, №4 (115) 2024. 147-158 бб. https://doi.org/10.26577/JH.2024.v115.i4.a15 |
|
3 | М.Қ. Амантуров. Түркістан қаласындағы соңғы сандал-ошақтар және Еуразия даласындағы оның баламалары // Абай Атындағы Қазақ Ұлттық Педагогикалық Университеті Хабаршысы «Тарих жəне саяси-əлеуметтік ғылымдар» сериясы, № 4(83), 2024. 205-215 бб. https://www.doi.org/10.51889/2959-6017.2024.83.4.020 |
|
4 | Сиздиков Б.С., Қожа М.Б., Сералиев А.А. Келес өңіріндегі ежелгі Күлтөбе қалашығының топографиялық құрылымы // Абай Атындағы Қазақ Ұлттық Педагогикалық Университеті Хабаршысы «Тарих жəне саяси-əлеуметтік ғылымдар» сериясы, № 3(78), 2023. 192-201 бб. https:// doi.org/10.51889/2959-6017.2023.78.3.020 |
|
5 | Шагирбаев М.С., Сиздиков Б.С. Келес аңғарындағы ежелгі мал шаруашылығы (Күлтөбе қаласының археозоологиялық материалдары бойынша)// Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлыттық университеті Хабаршысы «Тарих» сериясы, №1 (116) 2025. 217-233 бб. https://doi.org/10.26577/JH20251161017 |
|
6 | Сиздиков Б.С., Амантуров М.Қ., Жетібаев К.М. Ортағасырлық Сығанақ қаласынан табылған майшамдар // Отан тарихы ғылыми журналы, №28 (1) 2025. 251-264 бб. https://doi.org/10.51943/2788-9718_2025_28_1_251-264 |
|
7 | А.А. Акиол, Б.С. Сиздиков, М. Гурсой Саз ыдыс бөліктеріне жүргізілген петрографиялық талдау нәтижесі(Күлтөбе материалдары негізінде) // Абай атындағы қазақ ұлттық педагогикалық университеті хабаршысы «Тарих жəне саяси-əлеуметтік ғылымдар» сериясы, №2(85), 2025. - 254-267. https://www.doi.org/10.51889/2959-6017.2025.85.2.018 |
|
8 | Gursoy М. Bakhtybayev M.M. History of the study of archaeological sites of the Keles steppe // Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлыттық университеті Хабаршысы «Тарих» сериясы, №3 (118) 2025. 233-244 бб. https://doi.org/10.26577/JH2025118319 |
|
Халықаралық конференция материалдары | ||
1 | B.S. Sizdikov, М. Gursoy, Seraliyev A. Keles Nehrinin Aşağı Akışındaki Kurganlar ve Ölü Gömme Gelenekleri Zoomorf Kulplu Kapların Ölü Gömme Geleneğindeki Yeri // V.Uluslararasi Geleneksel Türk Mezar Taşlari Sempozyumu. Kayseri: 2024, Erciyes Üniversitesi. (Баяндама). |
|
2 | Б.С. Сиздиков, М. Гурсой, М.Б. Қожа. Келес өңіріндегі ежелгі Күлтөбе қалашығының тарихы // «Түркістан тағлымдары» атты республикалық ғылыми-практикалық конференция материалдары. Түркістан: 2024. 13-21 бб. |
|
3 | Сиздиков Б.С., Гурсой М., Қожа М.Б., Жетібаев К.М., Мургабаев С.С., Бахтыбаев М.М., Сералиев А.А., Малдыбекова Л.Ж., Амантуров М.Қ. Ежелгі Күлтөбе қалашығында жүргізіліп жатқан археологиялық зерттеу жұмыстарының нәтижелері // «Марғұлан оқулары – 2024» халықаралық ғылыми - практикалық конференция материалдары (Павлодар қ. 23-25 мамыр 2024 жыл). (Баяндама). |
|
4 | Shagirbayev M. Sizdikov B. Almazuly Sh. Kültöbe şehrinden bulunan osteolojik materyaller üzerine bir değerlendirme // V. Internatıonal Bandırma Scıentıfıc Studıes Congress. September 26-28, 2025. |
|
Авторлық куәлік |
| |
1 | Атауы: «Келес өңірінде орналасқан ежелгі Күлтөбе қалашығында археологиялық және пәнаралық зерттеулер жүргізу». Қазақстан Республикасы, Авторлық құқықпен қорғалатын обьектілерге құқықтардың мемлекеттік тізілімге мәліметтерді енгізу туралы куәлік (2024 жылғы «14» наурыз № 43692). |
|
Монография |
| |
| Ежелгі Күлтөбе қаласы. Түркістан: баспа белгісіз |
|