Öğretim Üyesi

Prof. Dr. CASİM AVCI

ÖZGEÇMİŞ

1964 yılında Artvin’in Şavşat ilçesine bağlı Yanıklı köyünde doğmuşum. İlkokulu  burada tamamladım. 1982 yılında Trabzon İmam-Hatip Lisesi’nden birincilikle mezun oldum. Aynı yıl ilk tercihim olarak kazandığım Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde bir yıl okuduktan sonra 1983-84 öğretim yılında Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ne yatay geçiş yaptım ve 1986 yılında bu fakülteyi birincilikle bitirdim. Yüksek lisansımı 1990 yılında Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde, doktoramı 1997 yılında Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde İslâm-Bizans İlişkileri: m. 610-847 (Diploması, Din, Bilim ve Sanat Alanlarında) adlı tezle İslam Tarihi bilim dalında tamamladım. Bu arada Eylül 1993’te Türkiye Diyanet Vakfı bursuyla İngiltere’ye gittim. Bir yıl Londra’da  dil kurslarına devam ettim ve doktora konumla ilgili araştırmalarda bulundum. 

Lisans öğreniminden sonra Haziran 1986-Kasım 1987 tarihleri arasında TBMM Millî Saraylar Daire Başkanlığı’na bağlı olarak Dolmabahçe Sarayı’nda tercüman-rehberlik, Aralık 1987-Eylül 1990 tarihleri arasında da Üsküdar Mihriban Suat Bedük İlköğretim Okulu’nda öğretmenlik yaptım. Eylül 1990 tarihinde Türkiye Diyanet Vakfı doktora bursiyeri olarak İslam Araştırmaları Merkezi’ne (İSAM) girdim. 1997’de doktora tezimi bitirdikten sonra aynı kurumda 2010 yılına kadar İslam Tarihi ve Medeniyeti araştırma uzmanı ve Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (DİA) İslam Tarihi ve Medeniyeti ilim kurulu başkan yardımcısı olarak çalıştım. İSAM’la bağlantım halen devam etmekle birlikte Aralık 2010’da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi  Ortaçağ Tarihi Anabilim Dalı Yard. Doç.lik kadrosuna atandım. 2011 yılında doçent oldum.  Şubat 2013’te Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Tarihi Anabilim Dalı öğretim üyeliğine atandım. 2016 yılında Profesörlük kadrosuna tayin edildim. Halen aynı fakültede İslam Tarihi Anabilim Dalı öğretim üyesi  kadrosunda olup 2021-2022 Öğretim yılından itibaren YÖK onayı ile Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dintanu Bölümünde “görevlendirilmiş” bulunmaktayım.  Evli ve üç çocuk babasıyım. İngilizce (ÜDS-2000 yılı puanı: 96.25) ve Arapça (İyi) bilmekteyim.

ESERLER LİSTESİ (Toplam: 113 çalışma)

A. Uluslararası hakemli dergilerde yayımlanan makaleler:

1.  Avcı, Casim, “el-‘Alâkâtü’s-siyâsiyye ve’s-sekâfiyye beyne’d-devleti’l-‘Abbâsiyye ve’d-devleti’l-Bîzantıyye fî ‘ahdi’l-halîfeti’l-Me’mûn (198-218h./813-833m.)”, Journal of Islamic Research, Year: 4, Volume: 2, December 2011, s. 152-169.

2. Avcı, Casim, “Muslims in Istanbul during the Byzantine Period”, IRCICA Journal, IV/1 (2016) 

3. Avcı, Casim, “Hz. Peygamber’in Getirdiği Evrensel Mesajlar”, Yesevi Üniversitetinin Habarşisi, 2022, No.2 (124), s. 312-328.

4. Avcı, Casim, “Hz. Peygamber /s. a. v. ) Döneminde Bizans İmparatorluğu İle İlişkiler”, Yesevi Üniversitetinin Habarşisi, 2023, No.1 (127), s. 494-506.

B. Uluslararası bilimsel toplantılarda sunulan ve bildiri kitaplarında (proceedings) basılan bildiriler:

1. Avcı, Casim, “Arap-İslâm Kaynaklarında İstanbul”, İstanbul Üniversitesi 550. Yıl Uluslararası Bizans-Osmanlı Sempozyumu (XV. Yüzyıl), Editör: Sümer Atasoy, İstanbul 2004, s. 99-112 .

2. Avcı, Casim., “Bizans Döneminde İznik”, Uluslararası İznik Sempozyumu, (İznik, 5-7 Eylül 2005), Esen Ofset, [İstanbul 2006], s. 90-99.

3. Avcı, Casim, “Selâhaddîn Eyyûbî (1173-1193) ve Bizans”, I. Uluslararası Sevgi Gönül Bizans Araştırmaları Sempozyumu, İstanbul 25-28 Haziran 2007, Bildiriler, İstanbul 2010, s. 19-22.

4. Avcı, Casim, “Peygamberliğinden Önce Hz. Muhammed (s. a. v.)”, Vahyin Nüzûlünün 1400. Yılında Hz. Muhammed (s. a. v.) –Miletlerarası İlmî Toplantı-, İstanbul 2011, s. 127-138.

5. Avcı, Casim, “Artuklular’dan Önce İslâm’la Başlayan Sosyo-Kütürel Değişim”, Bir Medeniyet Merkezi Olarak Orta Doğu Uluslar arası Sempozyum Bildirileri (3-4 Kasım 2016/Mardin),  Seçil Ofset, Mardin Artuklu Üniversitesi Yayınları 2017, s. 146-155.

6. Avcı, Casim, “Urfalı Hıristiyan İlahiyatçısı Theodoros Ebû Kurre ve İslâm’a Bakışı”, Medeniyetler Beşiği Orta Doğu ve Şanlı Urfa Uluslar arası Sempozyum Bildirileri 11-12 Mayıs 2017/Şanlıurfa, Seçil Ofset, Şanlıurfa Valiliği, 2017, s. 73-81.

C. Yazılan ulusal/uluslararası kitaplar:

1. Avcı, Casim, İslâm-Bizans İlişkileri, Ankara:TTK, 2015 (Üçüncü baskı)

2. Avcı, Casim, Muhammedü’l-Emin: Hz. Muhammed’in Peygamberlik Öncesi Hayatı, İstanbul: Hayykitap, 2008.

3. Avcı, Casim, İslâm’ın Doğuşu: Mekke Dönemi, İstanbul: Pasifik Ofset,  2016.

4. Avcı, Casim-Mevlana İdris, Hz. Muhammed’in Hayatı, Ankara: DİB Yayınları, 2019 (Dokuzuncu baskı)

5. Avcı, Casim-Kelpetin, Mahmut, 101 Soruda Siyer, İstanbul: Duruş Yayınları 2022. 

D. Yazılan ulusal/uluslararası kitaplardaki bölümler: 

1. Avcı, Casim, “Abbâsî Halifesi Me’mûn Döneminde Bizans’la İlişkiler (813-833)”, Prof. Dr. Işın Demirkent Anısına, İstanbul 2008, s. 197-207. 

2. Avcı, Casim, “İlk Haçlı”: Sâsânî İmparatorluğu ve İslâm Devleti Arasında Bizans İmparatoru Herakleios (610-641)”, Akademik Bakışla Haçlılar, İstanbul:Dünya Eko Basımevi , 2021, s. 17-28.

3. Avcı, Casim, “Bizans Devleti İle İlişkiler” İslam Tarihi ve Medeniyeti -3- Emevîler, Proje Yürütücüsü ve Genel Editörü: Prof. Dr. Mehmet Şeker, Cilt Editörü: Prof. Dr. Adnan Demircan, İstanbul: Siyer Yayınları 2021 (2. Baskı), s. 209-222.

4. Avcı, Casim, “İstikamet Rehberi Olarak Peygamber Efendimiz (sas)”, Peygamberimiz İman ve İstikamet, Editör: Rukiye Aydoğdu Demir, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2023, s. 35-51.

E. Ulusal hakemli dergilerde yayımlanan makaleler:

1. Avcı, Casim, “Osmanlıların Bizans’a Bakışı”, Osmanlı Araştırmaları Dergisi, XXXIV (İstanbul 2009), 17-48.

2. Avcı, Casim, “Müslüman Arap Kaynaklarında Bizans Başkenti İstanbul (Konstantinopolis)”, Akademik Araştırmalar Dergisi, İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti İstanbul Özel Sayısı, Kasım 2010-Nisan 2011, Yıl: 12, sayı: 47-48, cilt: I, s. 73-98.

3. Avcı, Casim, “Müslüman Araplar Tarafından Bizans Başkenti İstanbul’a Düzenlenen Askeri Seferler”, Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi , II/2 (2015), 7-24.

F. Ulusal bilimsel toplantılarda sunulan ve bildiri kitaplarında basılan bildiriler:

1.  Avcı, Casim, “Kur’an ve Medeniyet Tarihi”, Kur’an ve Tefsir Araştırmaları-II (Tartışmalı İlmî Toplantı), İslâmî İlimler Araştırma Vakfı, İstanbul 2001, s. 63-90. 

2.  Avcı, Casim, “Arap-İslâm Kaynaklarında Bizans Sarayının Tasviri”, Tarih Boyunca Saray, Hayatı ve Teşkilatı -Bildiriler-, “Globus” Dünya Basımevi, İstanbul 2006, s. 105-113.

3. Avcı, Casim, “Müslüman Arapların İstanbul Seferleri”, 2005-2006 Fatih Sempozyumları I-II -Tebliğler-, Üç-Er Ofset, İstanbul 2007, s. 108-115 (Daha sonra makale halinde geliştirildiğinden burada puanlamaya dahil edilmemiştir).

4. Avcı, Casim, “Muhammed Hamidullah’ın Tarih/İslâm Tarihi Araştırmalarındaki Metodu ve Bazı Görüşleri”, Hayatı, Kişiliği ve Düşünceleri İle Muhammed Hamidullah Sempozyumu (Bursa, 18-19 Kasım 2005), Şenyıldız Matbaacılık, İstanbul [2007], s. 196-205.

5. Avcı, Casim, ‘Müslüman Arap Kaynaklarında Bizans İmparatorlarının Tasviri’, Tarih İçinde İstanbul Sempozyumu, İstanbul 14-17 Aralık 2010, Marmara Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi-İstanbul 2010 Kültür Başkenti, s.169-183.

6. Avcı, Casim, “Fetih Ruhunu Anlamak”, Boydan Devlete Osmanlı Söğütten İstanbul’a Sempozyum Bildirileri 14-15 Kasım 2019/Bilecik, İstanbul: Boğaziçi Yayınları, 2020, s. 84-93.

G. Diğer yayınlar:

G1. Tükiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi’nde (DİA) Yayımlanan Maddeler 

1.Avcı, Casim, “Hilâfet-Kavramsal Çerçeve-Tarihî Süreç-”, DİA, XVII, 539-546

2. Avcı, Casim, “İbn Şeddâd, Bahâeddîn”, DİA,  XX, 373-374. 

3. Avcı, Casim, “İbn Şeddâd, İzzeddîn”, DİA,  XX, 374-376. 

4. Avcı, Casim, “İbnü’l-Cevzî, Ebü’l-Ferec” [Y. Ş. Yavuz ile birlikte], DİA,  XX, 543-549. 

5. Avcı, Casim, “Kabile” [R. Şentürk ile birlikte], DİA,  XXIV, 30-32. 

6. Avcı, Casim, “Kasî (Benî Kasî)”, DİA,  XXIV, 561-562.   

7. Avcı, Casim, “Kaynuka (Benî Kaynuka)”, DİA,   XXV, 88. 

8. Avcı, Casim, “Kinâne (Benî Kinâne)”, DİA,   XXVI, 31-32. 

9. Avcı, Casim, “Kisra”, DİA,  XXVI, 71-72. 

10. Avcı, Casim, “Kudâa (Benî Kudâa)”, DİA,  XXVI, 308-309. 

11. Avcı, Casim, “Kudüs –Fetihten Haçlılara Kadar-”, DİA,  XXVI, 327-329. 

12. Avcı, Casim, “Kûfe”, DİA,  XXVI, 339-342. 

13. Avcı, Casim, “Kurayza (Benî Kurayza)”, DİA, XXVI, 431-432. 

14. Avcı, Casim, “Kureyş (Benî Kureyş)”, DİA, XXVI, 442-444. 

15. Avcı, Casim, “Leşker-i Bâzâr”, DİA, XXVII, 142-143. 

16. Avcı, Casim, “Maldivler”, DİA, XXVII, 484-485. 

17. Avcı, Casim, “Masavva‘”,DİA, XXVIII, 73-74.

18. Avcı, Casim, “Medâin”, DİA, XXVIII, 289-291.

19. Avcı, Casim, “Me’rib”, DİA, XXIX, 187-188.

20. Avcı, Casim, “Mes‘ûdî, Ali b. Hüseyin”, DİA, XXIX, 353-355. 

21. Avcı, Casim, “Mezhic (Benî Mezhic”, DİA, XXIX, 543. 

22. Avcı, Casim, “Mısır –Bizans Dönemi-”, DİA, XXIX, 557-559. 

23. Avcı, Casim, “Mufaddal b. Ebü’l-Fezâil”, DİA, XXX, 364-365. 

24. Avcı, Casim, “Hz. Muhammed –Literatür-İslâm Dünyası-”, DİA, XXX, 466-472. 

25. Avcı, Casim, “Muhammed b. Ebû Huzeyfe”, DİA, XXX, 519. 

26. Avcı, Casim, “Muhtasar”, DİA, XXXI, 63-64. 

27. Avcı, Casim, “Muiz b. Bâdis”, DİA, XXXI, 95-96. 

28. Avcı, Casim, “Mu‘tasım-Billâh”, DİA, XXXI, 380-382. 

29. Avcı, Casim, “Nâib”, DİA, XXXII, 311-312.

30. Avcı, Casim, “Nasîhatü’l-mülûk”, DİA, XXXII, 411. 

31. Avcı, Casim, “Nisbe”, DİA, XXXIII, 142-144.

32. Avcı, Casim, “Nizâmeddin Ahmed Herevî”, DİA, XXXIII, 178-179. 

33. Avcı, Casim, “Rûm”, DİA, XXXV, 222-225. 

34. Avcı, Casim, Avcı, Casim, “Rûzrâverî”, DİA, XXXV, 281. 

35. Avcı, Casim, “Sâbî, Hilâl b. Muhassin”, DİA, XXXV, 340-341.) 

36. Avcı, Casim, “Saîd b. Bıtrîk”, DİA, XXXV, 551-552.  

37. Avcı, Casim, “Seâlibî, Hüseyin b. Muhammed”, DİA, XXXVI, 240. 

38. Avcı, Casim, “Sudâ’ (Benî Sudâ’), DİA, XXXVII, 457-458.

39. Avcı, Casim, “Sugûr”, DİA, XXXVII, 473-474.

40. Avcı, Casim, “Şeyh”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (DİA), XXXIX, 49.

41. Avcı, Casim, “Tabakât”, DİA, XXXIX, 297-299.

42. Avcı, Casim, “Tağlib (Benî Tağlib)”, DİA, XXXIX, 374-375.

43. Avcı, Casim, “Takvîmü’l-büldân”, DİA, XXXIX, 492-493.

44. Avcı, Casim, “Tarîhu Bağdâd”, DİA, XL, 88-89.

45. Avcı, Casim, “Tebük”, DİA, XL, 227-228.

46. Avcı, Casim, “Uceymî”, DİA, XLII, 37-38.

47. Avcı, Casim, “Uhud Gazvesi” [Muhammed Hamidullah ile birlikte], DİA, XLII, 54-57.

48. Avcı, Casim, “Vasîle”, DİA, XLII, 550.

49. Avcı, Casim, “Yâkût el-Hamevî”, DİA, XLIII, 288-291.

50. Avcı, Casim, “Ya‘rûbîler”, DİA, XLIII, 335-336.

51. Avcı, Casim, “Zeyil -İslâm Tarihi ve Medeniyeti-”, DİA, XLIV, 342-345.

52.Avcı, Casim, “Bâ Mahreme, Abdullah Tayyib” DİA –EK-1, 159-160.

53. Avcı, Casim, “Medenî, Ahmed Tevfîk”, DİA-EK-2, 211-212.

G2. Mevsû‘atü A‘lâmi’l-‘ulemâ’ ve’l-üdebâ’i’l-‘Arab ve’l-Müslimîn (Tunus)  ansiklopedisinde Yayımlanan Maddeler: 

1.Avcı, Casim, “İbn Arabşâh, Ebü’l-Abbâs Ahmed b. Muhammed”, Mevsû‘atü A‘lâmi’l-‘ulemâ’ ve’l-üdebâ’i’l-‘Arab ve’l-Müslimîn, Tunus-Beyrut, 1433/2012, XXII, 24-28.

2.Avcı, Casim, “el-Kâtibî, Seydî Ali Reis”, Mevsû‘atü A‘lâmi’l-‘ulemâ’ ve’l-üdebâ’i’l-‘Arab ve’l-Müslimîn, Tunus-Beyrut, 1433/2012, XXII, 24-28..

3.Avcı, Casim, “en-Nehrevâlî”, Mevsû‘atü A‘lâmi’l-‘ulemâ’ ve’l-üdebâ’i’l-‘Arab ve’l-Müslimîn, Tunus-Beyrut, 1433/2012, XXII, 24-28.

G3. Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi’nde (Yapı Kredi Yayınları, I-II, İstanbul 1999) yayımlanan maddeler 

1. Avcı, Casim, “Ahmed Paşa [Kalaylıkoz]”, I, 148.

2. Avcı, Casim, “Hasan Behçetî”, I, 533.

3. Avcı, Casim, “Mehmed Paşa [Kayserili, Nişancı]”, II, 160.

4. Avcı, Casim, “Mehmed Paşa [Öküz, Damat]”, II, 164. 

5. Avcı, Casim, “Mehmed Paşa [Ramî]”, II, 165

6. Avcı, Casim, “Mehmed Paşa [Silahdar, Seyyid, Kara Vezir]”, II, 168. 

7. Avcı, Casim, “Mehmed Vefâî [Şeyh]”, II, 195. 

8. Avcı, Casim, “Seyyid Lokman”, II, 530-531. 

9. Avcı, Casim, “Siyavuş Paşa”, II, 546. 

10. Avcı, Casim, “Şehdî [Defterdar]”), II, 578.

G.4. TÜBİTAK Sosyal Bilimler Ansiklopedisi’nde Yayımlanmış Maddeler:

1. Avcı, Casim, “Fetih”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, Başeditör: M. A. Yekta Saraç, Ankara: TÜBİTAK, 2022, II, 26.

2. Avcı, Casim, “Hicret”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, Başeditör: M. A. Yekta Saraç, Ankara: TÜBİTAK, 2022, II, 154.

3. Avcı, Casim, “Hilâfet”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, Başeditör: M. A. Yekta Saraç, Ankara: TÜBİTAK, 2022, II, 161.

4. Avcı, Casim, “Siyer”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, Başeditör: M. A. Yekta Saraç, Ankara: TÜBİTAK, 2022, IV, 90.

G5.  Uzmanlık Alanında Ulusal Kitap Editörlüğü

1. Avcı, Casim (Editör), Son Peygamber Hz. Muhammed, İstanbul 2019 (10. Baskı).
2. Avcı, Casim (Editör), İlk Dönem İslâm Tarihi, Eskişehir 2018 (12. Baskı) 

G6. Hakemsiz ulusal dergilerde yayınlanmış makale/derleme                                                 

1. Avcı, Casim, “Hz. Peygamber Nasıl Bir İmamdı?”, Din ve Hayat, Sayı: 3 Yıl: Ekim 2009, s. 10-15.

2.  Avcı, Casim, “Hz. Peygamber’in (s. a. v.) Risâlet Öncesi Hayatı ve Bir İnsan Olarak İnsanlığa İlham Ettiği Değerler”, Muradiye, Yıl: 6, Sayı: 21-22, Kış-Bahar 2010, I, 29-43.

3. Avcı, Casim, “Hz. Peygamber Döneminde Dış Politika”, Boğaziçi Bülteni, Sayı: 38, İstanbul, 2014/1, s. 20-25.

4. Avcı, Casim, “Hz. Peygamber’in (s. a. v.) Soyu”, Din ve Hayat dergisi, Sayı: 23, Ekim 2014, s. 27-33.

5. Avcı, Casim, “Bizans Tasvirkırıcılığı İslâm Düşüncesinden Mi Etkilenmişti?”, Derin Tarih, Sayı: 49, Nisan 2016, s. 58-65. 

  G7. Makale Çevirisi: 

1. Abdülaziz ed-Dûrî, “İbn Şihâb ez-Zührî ve İslâm Tarih Yazıcılığının Başlamasındaki Rolü”, Çeviren: Casim Avcı, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, VI (2002), s. 57-76.

G8. Kitap Tanıtımı:

1. Işın Demirkent, Haçlı Seferleri (İstanbul 1997), İslâm Araştırmaları Dergisi, III (İstanbul 1999), s. 283-285. 

2. Muhittin Serin, Hat Sanatı ve Meşhur Hattatlar (İstanbul 1999), İslâm Araştırmaları Dergisi, III (İstanbul 1999), s. 290-293.

G9. Sempozyum tanıtımı: 

1. Avcı, C., “Geçmişten Geleceğe İbn Haldun: Vefatının 600. Yılında İbn Haldun’u Yeniden Okumak (Uluslararası Sempozyum)”, İSTEM: İslâm Sanat, Tarih, Edebiyat ve Mûsıkisi Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 7 (Konya 2006), s. 215-219. 

2. Avcı, C., “XI. ve XVIII. Yüzyıllar İslâm-Türk Medeniyeti ve Avrupa Sempozyumu ardından”, Bilim ve Ütopya, Yıl: 13 Sayı: 152 (İstanbul, Şubat 2007), s. 53-58. 

G10. Vefeyât yazımı:

1. Avcı, C., “Prof. Dr. Muhammed Hamidullah (1908-2002)”, Hadis Tetkikleri Dergisi, Yıl: 1 Sayı: 1 (İstanbul 2003), s. 223-226. 

2. Avcı, C.,      “Prof. Dr. Işın Demirkent (1938-2006)”, İslâm Araştırmaları Dergisi, XV (İstanbul 2006), s. 227-237.

G11. Web sitesinde Bölüm:

www.sonpeygambe.info web sitesinde “Hz. Muhammed’in Hayatı-Siyer” (Türkçe, İngilizce, Almanca vs. dillerde yazılı ve seslendirilmiş olarak yayımlanmıştır.