• image image image image
  • shape
    shape

    Бағдарламалар

    Ахмет Ясауи университеті / Ғылыми жұмыстар / 2024-2026 жылдарға арналған Жас ғалымдардың гранттық қаржыландыру жобалары

    AP22787358 - Мақта тазалау машиналарының ара дискілері үшін наноқұрылымдық қорғаныш жабынды алудың тиімді технологияларын әзірлеу

    Course Image Ахмет Ясауи университеті Ғылыми жұмыстар

    Жоба іске асырылатын конкурстың атауы: 2024-2026 жылдарға арналған ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық жобалар бойынша жас ғалымдарға гранттық қаржыландыруға арналған конкурсы. 

     

    Жоба жетекшісі –  Шектибаев Нурдаулет Атенович, PhD.

     

    Идентификаторлар:

    Жобаның зерттеу тобы

    Аты-жөні

    Жоба бойынша лауазымы

    Сәйкестендіргіштері (Scopus Author ID, Researcher ID, ORCID, егер бар болса) және тиісті бейіндерге сілтемелері

    1

    Шектібаев Н.А.

    Жоба жетекшісі, жетекші ғылыми қызметкер 

    Researcher ID: HLP-9009-2023

    https://orcid.org/0000-0003-4765-7870

    Scopus Author ID: 57191222753

    2

    Курбанбеков Ш.Р.

    Аға ғылыми қызметкер

    Researcher ID: AAR-4694-2020

    https://orcid.org/0000-0001-5510-0568 

    Scopus Author ID: 55540216100

    3

    Кәкімжанов Д.Н.

    Аға ғылыми қызметкер 

    Researcher ID: ABF-7849- 2021

    https://orcid.org/0000-0001-9453-0456

    Scopus Author ID: 57221761416

    4

    Даутбеков М.К.

    Ғылыми қызметкер

     

    Researcher ID:  HZS-1759- 2023

    https://orcid.org/0000-0003-0203-6050

    Scopus Author ID: 57222965401

    5

    Сейтов Б.Ж.

    Ғылыми қызметкер

    Researcher ID:  BBC-4609- 2021

    Scopus Author ID: 56466073400

    https://orcid.org/0000-0002-1743-7028

    6

    Мұсахан Н.П.

    Кіші ғылыми қызметкер 

    Researcher ID:  ITU-0392- 2023

    https://orcid.org/0000-0003-4154-0356

    Scopus Author ID: 58513761900

    7

    Балтабаева Д.Э.

    Кіші ғылыми қызметкер

     

    8

    Еділбаев Е.Н.

    Инженер 

    Researcher ID:  58262340600

    https://orcid.org/0000-0002-7610-9091 

    Scopus Author ID: 58262340600

    9

    Камбарбеков С.Х.

    Инженер

     

     

    Жобаның аңдатпасы

    Жоба мақта тазалау машиналарының ара дискілерінің тозуына қарсы ZrCN жабынын қолдану өндірістің үзіліссіз жұмысын қамтамасыз етеді және жөндеу шығындарын азайтады. Абразивті бөлшектермен жұмыс істейтін ара дискілерінің тозуын азайту үшін жаңа жабындар қажет. Жаңа жабындар өндірістік шығындарды төмендетіп, техникалық қызмет көрсету мен жөндеуге арналған шығындарды қысқартады. ZrCN жабынының әзірленуі материалтану ғылымында жаңа жетістіктерге қол жеткізуге мүмкіндік береді. Жоба халықаралық нарықтағы трендтермен үйлесімді, жоғары сапалы өнімдер ұсынуға көмектеседі. Жаңа жабындардың экологиялық тиімділігі өндірістік қалдықтарды азайтып, ресурстарды тиімді пайдалануға ықпал етеді.

    Мақсаты:

    У8Г және 65Г кең ауқымды стальдар үшін физика-механикалық және пайдалану сипаттамаларының жоғары деңгейі бар материалдарды алуға мүмкіндік беретін жоғары жылдамдықты оттегі-отын бүрку әдісін қолдана отырып, ZrCN жоғары беріктігі бар наноқұрылымдық жабындарды алу технологияларын әзірлеу.

     

    Жобадан күтілетін және қол жеткізілген нәтижелер:

     

    Жылы

    Зерттеу бойынша алынған нәтижелері.

    Жарияланымдар (оларға сілтемелері бар) мен патенттер; әлеуетті пайдаланушыларға арналған ақпарат

    202жыл

    Металл бөлшектеріндегі жоғары беріктігі бар жабындардың сипаттамалары теориялық зерттелді.

    Қажетті жабын сипаттамаларының кешендерін қамтамасыз ету мақсатында Ара дискілері үшін жоғары жылдамдықты оттегі-отын бүрку механизмдері әзірленді және зерттелді.

    Төмен кеуекті қасиеттері бар ZrCN негізіндегі қорғаныс жабындарын қалыптастырудың ең оңтайлы режимдері әзірленді.

    1. Курбанбеков Ш.Р., Шектибаев Н.А., Рахадилов Б.К., Какимжанов Д., Балтабаева Д.Э. ТЕОРЕТИЧЕСКОЕ ИССЛЕДОВАНИЕ ВЛИЯНИЯ ПАРАМЕТРОВ ПОКРЫТИЯ ZRCN НА ПРОЦЕССЫ ТЕРМИЧЕСКОГО НАПЫЛЕНИЯ МЕТОДОМ HVOF Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана, 2024. № 3 (Март). DOI:10.26104/NNTIK.2024

    2025 жыл

    Жоғары жылдамдықты оттегі-отын бүрку әдісімен алынған үлгілердің морфологиялық ерекшеліктерін және беріктігі жоғары қорғаныш қасиеттері және фазалық таралуы зерттелді

    ZrCN негізіндегі жабын мен У8Г және 65Г стальды ара дискілеріндегі субстрат арасындағы диффузиялық қабаттың қалыптасу заңдылықтарының әсері зерттелді;

    ZrCN жабынының фазалық құрамына, морфологиясына, құрылымына, кеуектілігіне және элементтік құрамына жоғары жылдамдықты оттегі-отын бүркуінің негізгі кинетикалық параметрлерінің әсері зерттеледі;

    1. Kurbanbekov, S., Suierkulova, Z., Omashova, G., Kaldar, B., Temirbekov, A., Kambarbekov, S., Shektibayev, N., & Baltabayeva, D. (2025). Influence of Air Pressure on the Microstructure, Phase Composition, and Tribomechanical Performance of Thin ZrCN Coatings Deposited via HVOF Spraying. Crystals, 15(9), 762. https://doi.org/10.3390/cryst15090762

    2. Kurbanbekov, Sh. R., Kizatov, A., Musakhan, N., Saidakhmetov, P. A., Kambarbekov, S. Kh., & Kaldar, B. Effect of HVOF spraying parameters on the structural-phase composition and mechanical properties of ZrCN coating. Вестник Карагандинского университета. Серия Физика

    3. Курбанбеков, Ш. Р., Қалдар, Б. С., Кәкімжанов Д.Н., Мұсахан, Н. П., Балтабаева, Д. Э., Шектибаев Н.А., Амангельдиева, Ю. О. (2025). Өнеркәсіптік роботты жоғары жылдамдықты газды жалынмен бүрку жүйесіне интеграциялау тәсілі (ҚР патенті № 2024/1618.2 № 10239). Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті. 18 желтоқсан 2024 ж. – 19 желтоқсан 2025 ж.

    2026 жыл

    Әр түрлі бүрку режимдерінде алынған  жабындардың тозуға, коррозияға төзімділігін және микроқаттылығын анықтау.

    Жоғары беріктігі бар ZrCN қорғаныс жабындарының жұқа құрылымына бүрку параметрлерінің ісерін зерттеу.